Bron: Schuttevaer
Door Vincent Krabbendam
Zelfs in Zuid-Holland, met nota bene de grootste haven van Europa, is de binnenvaart bij veel verladers onbekend en dus onbemind. ‘Maar de kansen zijn er wel degelijk en daar wijs ik bedrijven ook op’, zegt Babiche van de Loo namens Joint Corridors Off-Road in Zuid-Holland.
‘Er is veel water en veel modal shift-potentie in Zuid-Holland, maar het is nog niet zo eenvoudig om bedrijven die vaak maar op hooguit een uurtje van de haven gevestigd zijn de modal shift naar het water te laten maken.’ Van de Loo is in Zuid-Holland verantwoordelijk voor het Joint Corridors Off-Road-programma van de Topsector Logistiek. Haar werk draait voor een belangrijk deel om internationale goederenstromen en die lopen, zowel naar zee als naar het achterland, vooral via Rotterdam. Daarnaast zijn er in het verstedelijkte gebied kansen voor afvalvervoer over water.
Korte afstanden
De aanwezigheid van de Rotterdamse haven betekent niet dat vervoer over water binnen de provincie voor de hand ligt, vertelt Van de Loo. ‘Ons programma is er voor bedrijven in Zuid-Holland. Dat betekent dat veel goederenstromen vanuit Rotterdam in de provincie blijven. Dat maakt binnenvaart vrij ingewikkeld, want bij zulke korte afstanden is het schip vaak duurder dan wegvervoer. Er is veel water en veel potentie, maar het is niet eenvoudig bedrijven die op een uurtje van de haven gevestigd zijn naar het water te halen.’
Maar, zoals Van de Loo ook meteen benadrukt: mogelijkheden zijn er wel. ‘Ik leg bijvoorbeeld uit welke inlandterminals er in de buurt zijn en dat het bij de grote terminals op de Maasvlakte steeds drukker wordt met vrachtwagens, die allemaal hun eigen container komen ophalen. Dat zijn aspecten die vervoer over water aantrekkelijk maken. Onze aanpak is erop gericht verladers daar enthousiast voor te maken en hun modal shift te helpen faciliteren.’
Handvatten
Daarbij wordt ook samengewerkt met verladersorganisatie Evofenedex, die via een voucher-programma Zuid-Hollandse bedrijven kan helpen hun vervoersstromen in kaart te brengen en zo een analyse te maken van de business case vervoer over water. De ervaringen daarmee zijn positief, zegt Van de Loo. ‘Het programma geeft bedrijven echt handvatten om de vervolgstap te kunnen zetten.’
Van de Loo ziet onder meer veel kansen voor vervoer van agriproducten in Zuid-Holland. Maar een initiatief als Dutch Fresh Port in Ridderkerk, waarin bedrijven in de versmarkt samenwerken, komt nog niet echt van de grond. Van de Loo denkt dat er ten onrechte van wordt uitgegaan dat vervoer over water ongeschikt is voor versproducten. ‘Wij kunnen bijvoorbeeld aantonen dat citrusvruchten helemaal niet allemaal even snel hoeven te worden vervoerd. Bij een vracht van 40 containers kun je er best vijf over de weg vervoeren, om die als eerste te verwerken in een distributiecentrum, terwijl de overige 35 per binnenvaart komen. De mogelijkheden zijn er en ze verschillen per productgroep. Met data kunnen die inzichten worden verbeterd.’
Vertrouwde chaos
In aanvulling daarop benoemt Van de Loo iets dat veel van haar collega’s in andere regio’s ook ervaren: onbekend maakt onbemind. ‘Verladers kiezen vaak liever voor de chaos die ze gewend zijn dan te kijken naar een oplossing die ze niet goed kennen, maar wel meer rust in het vervoer zou kunnen brengen.’
De sociale innovatie – enthousiasmeren en faciliteren – van Joint Corridors Off-Road is erop gericht daarin verandering te brengen. De modal shift krijgt daarnaast steeds meer wind in de zeilen door regels als de Corporate Sustainability Reporting Directive, constateert Van de Loo. Die dwingen bedrijven als het ware te verduurzamen en dan is het water aantrekkelijker dan de weg. Dat geldt overigens ook voor het spoor, want dat biedt in Zuid-Holland eveneens veel modal shift-potentie. Veel projecten waar Van de Loo bij betrokken is, betreffen dan ook de overstap van de weg naar het spoor.
Elektrificeren
Terug naar het water, waar verduurzaming van de binnenvaart een grote ambitie is. ‘Met de modal shift naar het water wordt vervoer verduurzaamd, maar eenmaal op dat water zijn er ook nog flinke stappen te zetten. Daarbij is het voornamelijk de vraag hoe we de elektrificering van binnenvaartschepen voor elkaar gaan krijgen. Daarbij is het een voordeel dat we in Zuid-Holland ook kleinere vaarwegen hebben, zoals de Schie en de Gouwe, waar kleinere schepen varen waarvan de verduurzaming makkelijker te realiseren is. Daarbij is het echter wel de uitdaging om die kleinere binnenvaartschepen beladen te houden, want dat staat onder druk.’