Wanneer is de inzet van een binnenvaartschip slim in plaats van een vrachtwagen? Bij welke lading en op welke vervoerstrajecten? Wat zijn de voordelen van vervoer per schip? De antwoorden op deze en meer vragen kwamen aan bod tijdens ons gratis webinar ‘Transport per schip – de voordelen voor jouw bedrijf’. Een verslag.
Het webinar werd georganiseerd door Logistiek Bereikbaar in samenwerking met Supply Chain Valley Limburg.
Schepen van 300 tot 3.000 ton bulk
Miranda Volker, logistiek makelaar van Logistiek Bereikbaar en binnenvaartexpert, trapte af met een overzicht van het bulkvervoer in Nederland en Limburg. “In Limburg wordt 19% van het totale vrachtvolume via de binnenvaart vervoerd. Zonder dat aandeel zouden we waarschijnlijk allemaal stilstaan op de A2.” Ze benadrukte dat vervoer over water niet alleen interessant is voor internationale trajecten. Ook binnen Nederland kan het lonend zijn om bulkproducten per schip te vervoeren. Ook op relatief korte afstanden van bijvoorbeeld 150 kilometer. Dankzij het uitgebreide netwerk van vaarwegen kunnen zowel kleine als grote schepen veel locaties bedienen. “Er is voor ieder wat wils: van een klein schip dat 300 ton vervoert tot klasse 5-schepen voor 3.000 ton bulk. Limburg heeft elke 15 à 20 kilometer een binnenhaven om bulk te laden: in totaal zijn er 7 bulkhavens.”
Minder CO₂-uitstoot
Veel Limburgse producten zijn geschikt voor vervoer per schip, zo vertelde Miranda. “Denk aan suikerbieten, staal, olie of prefab betondelen. Maar ook circulaire grondstoffen zoals slooppuin en organisch materiaal winnen aan terrein.” De voordelen van vervoer per schip zijn aanzienlijk. Allereerst flink minder CO₂-uitstoot: 20 tot 30% minder als er ook voor- en natransport is. Daarnaast is de binnenvaart betrouwbaar, waardoor je je inbound logistiek slimmer kunt organiseren. Ook gelden er vaak lagere kosten per ton.
Vragen als je binnenvaart wilt inzetten
Voor bedrijven die willen starten met binnenvaart, zijn er enkele praktische vragen te beantwoorden, zoals:
- Is er voor- of natransport nodig?
- Welke haven is geschikt en heeft de juiste faciliteiten?
- Welk scheepstype past bij het product?
- Is het interessant om je voorraad in de haven op te slaan in plaats van bij je eigen bedrijf?
Praktijkvoorbeeld: Beaujean Minerals
Na Miranda kwam Harrie Beaujean, directeur van Beaujean Minerals aan het woord. Beaujean Minerals verkoopt wereldwijd speciaal zand dat in de paardensport gebruikt wordt als bodembedekking. Vanuit onder andere de groeve in Limburg gaat het zand naar Utrecht. Daar wordt het gemengd tot een eindproduct en wereldwijd verspreid. Harrie: “Voorheen reden we met vrachtwagens naar Utrecht, nu vervoeren we per schip. Met 1 schip vervangen we zo’n 70 vrachtwagens. Dat scheelt enorm in transportbewegingen én CO₂-uitstoot.”
Eenvoudiger dan gedacht
Hoewel Beaujean ook eigen vrachtwagens heeft, kiest het bewust voor binnenvaart. Harrie: “We hebben niet genoeg chauffeurs. Met een schip heb je alles in één keer op locatie, en het wordt meteen verwerkt.” Het organiseren bleek eenvoudiger dan gedacht. “We bellen de haven van Stein om te checken of de steiger vrij is, dan regelen we het schip en melden de loshaven dat we eraan komen. Onze vrachtwagens rijden direct van de groeve naar de haven en kiepen het zand daar in het schip.” Zijn tip voor andere ondernemers: “Zoek een goede haven en een goede bevrachter. De rest wijst zich vanzelf.”
Containervervoer en logistieke transitie
Ivo Schepers, werkzaam voor Joint Corridors Off-Road en Supply Chain Valley Limburg, nam het stokje over. Hij benadrukte de economische relevantie van de logistiek- en binnenvaartsector. “Logistiek draagt 123 miljard euro bij aan het BNP, dat is 14%. Alleen al in Limburg zijn er zo’n 2.800 logistieke bedrijven actief.” De groei van e-commerce en containervervoer leidt tot toenemende druk op het wegennet. Daarom zet zijn team vol in op de zogenaamde modal shift: vervoer over water of spoor in plaats van over de weg. “Wij laten bedrijven inzien dat ze zélf aan het roer zitten. Zij kunnen beslissen om vervoer slimmer in te richten.” Ivo beschreef drie manieren waarop de modal shift wordt gestimuleerd:
- Reflectie: bedrijven bewust maken van hun vervoerskeuzes.
- Advies: ondersteuning bij analyse, businesscases en subsidies.
- Connectie: bedrijven aan elkaar koppelen voor de bundeling van goederenstromen.
4 containerhavens in Limburg
Er zijn 4 containerhavens in Limburg, waar vandaan dagelijks schepen naar Rotterdam, én Antwerpen varen voor de im- of export van goederen. Ook Ivo benadrukte de voordelen van binnenvaart: “Het is planbaar, vaak goedkoper, leidt tot minder files en is veel duurzamer. De CO₂-uitstoot ligt beduidend lager dan bij vervoer over de weg.” Voor bedrijven die de overstap van weg naar water maken, is er een modal shift subsidie. In Limburg zijn er 6 subsidieaanvragen toegekend in 2024.
Veel mee te winnen
Ivo sloot af met een krachtige boodschap: “Over het water en spoor als het kán. Over de weg als het móet. De modal shift is een mindshift.” De rode draad door het webinar was duidelijk: binnenvaart biedt niet alleen een duurzaam en voordelig alternatief voor wegvervoer, maar ook betrouwbaar en flexibel. Wie de overstap maakt, kan er veel mee winnen – voor zijn bedrijf én voor het klimaat.
Meer weten?
Wil je weten of de binnenvaart ook een slimme optie is voor jouw bedrijf? Miranda en Ivo adviseren je er graag over. Hun advies is gratis, onafhankelijk en op maat.
- Miranda Volker: volker@zuid-limburgbereikbaar.nl | Bulk en projectlading via binnenvaart (en spoor)
- Ivo Schepers: schepers@supplychainvalley.com | Containervervoer via binnenvaart (en spoor)
